Resmî Gazete’de yayımlanan karara göre, Bakırköy 9. Asliye Hukuk Mahkemesi, 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun’un 49. maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
Başvuruda, resmi ilan ve reklam kesme cezalarına ilişkin koşulların belirsiz olduğu, yaptırım öngören hükümlerin açık ve kesin biçimde düzenlenmediği, ayrıca ölçülülük ilkesine uyulmadığı belirtildi.
Anayasa Mahkemesi, kanunun “a” bendinde yer alan “Kurum tarafından... iki ayı geçmeyecek süreyle ilan ve reklamların kesilmesi” hükmünü iptal etti. Ayrıca, Basın İlan Kurumu tarafından verilen cezalara karşı asliye hukuk mahkemelerinde açılan davalarda kararların kesin olduğuna dair düzenleme de Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edildi.
Kararın Gerekçesi
AYM, kararında Anayasa’nın 26. maddesi ile güvence altına alınan ifade özgürlüğüne, ve 28. maddesi kapsamındaki basın özgürlüğüne vurgu yaptı.
Basın İlan Kurumu’nun, gazetelerin önemli bir gelir kaynağı olan resmi ilan ve reklamların adil dağıtımını sağlamasının basın özgürlüğü açısından kritik olduğuna dikkat çekildi.
Mahkeme, reklam ve ilan kesme cezalarının ifade ve basın özgürlüğüne müdahale anlamı taşıdığını, bu tür müdahalelerin yasal çerçevede açık biçimde tanımlanması gerektiğini belirtti.
İptal edilen düzenlemenin, Basın İlan Kurumu’na geniş ve belirsiz bir yaptırım yetkisi tanıdığı ve bu nedenle keyfiliğe yol açabileceği ifade edildi.
Ayrıca, asliye hukuk mahkemelerinde verilen kararların kesin sayılmasına ilişkin hükmün, mahkeme kararlarının denetlenmesini isteme hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle Anayasa’ya aykırı bulunduğu belirtildi.