Her yıl 3-9 Eylül tarihleri arasında kutlanan Halk Sağlığı Haftası çerçevesinde değerlendirmelerde bulunan İstanbul İl Sağlık Müdürü Abdullah Emre Güner, Türkiye’de 2002 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde hayata geçirilen “Sağlıkta Dönüşüm Projesi” ile dünyaya örnek olan bir sağlık sistemi oluşturulduğunu ifade etti.
Türkiye’nin tedavi hizmetlerindeki başarısına dikkat çeken Güner, “‘Dünyanın sağlık başkenti İstanbul’ olarak betimlediğimiz bu sistemde, 201 ülkeden 500 bine yakın kişi, İstanbul’da sağlık hizmeti almayı tercih etti. Ondan dolayı ‘dünyanın sağlık başkenti’ diyoruz. İstanbul’da yaşayan 16 milyon kişinin sağlığını korumak bizim ana önceliğimiz” dedi.
Güner, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu öncülüğünde hayata geçirilen “Sağlıklı Türkiye Yüzyılı Vizyonu”çerçevesinde, üreten ve geliştiren bir sağlık modeliyle hizmet verdiklerini belirtti.
84 milyon muayenenin 25 milyonu aile hekimliklerinde
Koruyucu sağlık hizmetlerinin önemine değinen Güner, “2010’da İstanbul’da faaliyete geçen aile hekimliğiyle beraber tüm İstanbul’un dört bir noktasında her bir vatandaşın sağlığını aslında onlardan önce, onların haberi olmadan takip ediyoruz” ifadelerini kullandı.
İstanbul’da kısa süre önce 1100’üncü aile sağlığı merkezinin açıldığını, bu hafta ise 1101’inci merkezin faaliyete geçeceğini belirten Güner, kent genelinde 4 bin 900 aile hekiminin hizmet verdiğini aktardı. “Sağlık avukatları” olarak tanımladığı aile hekimlerinin, vatandaşların her durumda başvurabileceği ilk nokta olduğunu söyledi. Yılbaşından bu yana yapılan 84 milyon muayenenin 25 milyonunun aile hekimliklerinde gerçekleştiğini açıkladı.
Kanser taramaları ve erken teşhis uygulamaları
Aile hekimlikleri ve sağlıklı yaşam merkezlerinde özellikle serviks, kolon ve meme kanserine yönelik taramalar yapıldığını kaydeden Güner, “2025 yılının ilk gününden itibaren 252 bin 569 kanser taraması yapmışız. Son iki yılda aile hekimine başvurmuş veya aile hekiminin tavsiyesiyle taramasını yaptırmış 522 kanser tanılı hasta bulunuyor. Bunlar erken teşhis aldılar” bilgisini paylaştı.
İstanbul’da özel bir uygulamayı hayata geçirdiklerini söyleyen Güner, riskli çıkan tarama sonuçlarının ardından vatandaşların ileri teşhis sürecinde yaşam koçları tarafından yönlendirildiğini belirtti. Bu sistemle 522 hastanın hayata tutundurulduğunu vurguladı.
Aşılama, topuk kanı ve otizm taramaları
Koruyucu sağlık hizmetlerinin doğumdan itibaren başladığını ifade eden Güner, 8 ayda 13 hastalığa karşı 2 milyon 421 bin doz çocukluk çağı aşısı yapıldığını ve aşılama oranlarının yüzde 95’in üzerine çıktığını söyledi.
Yenidoğanlardan alınan topuk kanıyla 75 bin bebeğin tarandığını ve 291 bebekte kalıtsal hastalık tespit edildiğini kaydeden Güner, “Çocuklarımız doğar doğmaz ve 48’inci saatinde, yani ikinci günde aldığımız numunelerle 75 bin çocuğun yılbaşından itibaren topuk kanını taradık. Her doğan çocuğa bu yapılıyor ve 291 bebekte kalıtsal hastalık tespit edildi. Bunlar erken teşhis yapılmadığında mental retardasyonu, gelişim geriliği geri döndürülemez sıkıntılı çocuklar. Allah’ın izniyle bu çocuklarımız çok güzel bir şekilde, arkadaşları gibi yaşamlarına devam edecekler” dedi.
Otizm tarama programı kapsamında ise 94 bin 492 çocuğun tarandığını, bunlardan 3 bin 764’ünün riskli bulunduğunu, bu çocuklara aileleriyle birlikte tedavi ve rehabilitasyon desteği sağlandığını aktardı.
SMA taramaları, bağımlılık ve obeziteyle mücadele
Güner, doğum öncesinde de hastalıkların önüne geçmeyi hedeflediklerini belirterek, 2021’den bu yana evlilik öncesi SMA taraması kapsamında 413 bin 300 numuneden 27 bin 605’inde risk tespit edildiğini açıkladı.
Son olarak, Sağlıklı Yaşam Merkezlerinde bağımlılıkla ve obeziteyle mücadeleye yönelik hizmetler sunduklarını da sözlerine ekledi.