Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) tarafından yapılan açıklamada, “Zeytin” adlı yavru gorilin Nijerya’dan Tayland’a transit geçiş yapacak bir kargo içerisinde bulunduğu ve yapılan kontrollerde Nesli Tehlike Altında Olan Yaban Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme (CITES) belgesinin mevcut olmadığı hatırlatıldı.
Belgesiz taşındığı için yavru gorile el konulduğu, sağlık kontrollerinin ardından İstanbul’daki bir hayvanat bahçesinde koruma altına alındığı belirtildi. Sosyal medyada yoğun ilgi gören gorile vatandaşlar tarafından “Zeytin” isminin verildiği ifade edildi.
Açıklamada, Zeytin’in yakalandığı ilk andan itibaren hayvan refahı ve sağlığının ön planda tutulduğu vurgulanarak şu ifadelere yer verildi:
"Zeytin'in, CITES'e göre, ihraç eden ülkenin geri talep edebilme hakkına sahip olması sebebiyle Nijerya tarafından iade işlemi konusunda ülkemize resmi talepte bulunulmuştur. İadeye ilişkin süreçte, Nijerya'ya tekrar gönderildiğinde yasa dışı ticarete konu edilmeyeceği yönünde güvence alınması, hayvanın maruz kaldığı stresin en aza indirilmesi, iki ülke arasındaki iklim koşullarının uygunluğu gibi temel faktörler dikkate alınmıştır. Tüm bu şartların uygunluğu değerlendirilerek, iade sürecine yönelik işlemlere başlanmış ve eylül ayı içinde iade sürecinin tamamlanması için planlamalar yapılmıştır."
Ayrıca açıklamada, iade işlemleri kapsamında Zeytin’in Nijerya’ya ait bir tür olup olmadığının netleştirilmesi için DNA testi yapılmasına karar verildiği aktarıldı.
"Ankara Üniversitesi Evrimsel Genetik Laboratuvarı koordinasyonunda yürütülen ve tüm genom dizilimiyle gerçekleştirilen DNA testi geçtiğimiz günlerde sonuçlanmış olup Zeytin'in Batı Ova gorili olduğu tespit edilmiştir. Bu gelişmeyle birlikte Nijerya'nın Zeytin'in menşei ülkesi olmadığı bilimsel veriler neticesinde anlaşılmıştır."
Bu bulguların, Zeytin’in korunmasına yönelik sürecin ilgili mevzuatlar doğrultusunda yeniden değerlendirilmesi gerekliliğini ortaya koyduğu vurgulandı. Açıklamanın devamında şu bilgilere yer verildi:
"CITES Taraflar Konferansı'nda (COP-19) alınan kararlara göre el konulan hayvanlar için yerleştirme yerleri belirlenirken hayvanlar için insancıl koşullar ve yaşam süreleri boyunca uygun bakım sağlamak taahhüt edilmiştir. Ayrıca, Nijerya'nın menşei ülke olmaması sebebiyle, COP-19 kararları doğrultusunda, Zeytin'in Türkiye'de bir hayvanat bahçesine yerleştirilmesine karar verilmiştir. Bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonra da Zeytin, emin ellerde yaşamını sürdürecek ve gerekli bakımı titizlikle yapılacaktır. Türkiye olarak zengin biyolojik çeşitliliğimizi ve yaban hayatını geleceğe taşımak için büyük bir özveriyle çalışmaya devam edeceğiz."