Servikal Patolojiler ve Kolposkopi Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Faruk Köse, Sağlık Bakanlığı tarafından Ulusal Aşı Programı’na alınarak ücretsiz uygulanacağı açıklanan HPV aşısına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Köse, HPV’nin kadınlarda en çok rahim ağzı kanserine, erkeklerde ise baş-boyun kanserlerine yol açtığını belirterek, “Makat kanserleri ve son sırada erkeklerde HPV bağlantılı genital kanser öncesi lezyonlar ve kanserler görülebilir. HPV yalnızca cinsel yolla bulaşan bir virüstür. Çünkü 37 dereceye ihtiyaç duyar. Havuzdan, denizden, hamamdan veya tuvaletten bulaşmaz. Ancak bulaştığında hemen sorun çıkarmaz.” dedi.
Köse, en erken 1,5 yıl, en geç 15 yıl içinde kanser öncesi lezyonların gelişebildiğini, 20 yılın sonunda ise rahim ağzı kanserine dönüşebileceğini vurguladı. “HPV ile enfekte olan 100 kadından yalnızca 1’i kansere yakalanır. O da kontrol edilmediği ve tedavi edilmediği takdirde. HPV bulaştıktan sonra 5-6 yıl içinde yüzde 85-95 oranında vücut tarafından temizlenir. Temizlenmediğinde ise kanser öncesi lezyonlara veya kansere yol açabilir.” ifadelerini kullandı.
Köse, HPV’nin görülme sıklığının yüksek olduğunu belirterek, düzenli test yapılmadığı için çoğu kişinin farkında olmadan taşıyıcı olduğunu, taşıyıcıların yüzde 98’inin erkekler olduğunu aktardı. HPV’nin önlenebilir bir hastalık olduğunu kaydeden Köse, “Dünya Sağlık Örgütü’nün 90-70-90 hedefleri 2030’a kadar hayata geçirilebilirse, 2120’de çiçek hastalığında olduğu gibi HPV kaynaklı hastalıkların da dünyadan silinmesi, rahim ağzı kanserinin yok olması amaçlanıyor. En etkili yöntem aşılama, ikinci sırada tarama geliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Köse, HPV aşılarının çeşitlerine ilişkin, “Dünyada 2’li, 4’lü ve 9’lu aşılar mevcut. 2’li aşının içinde en çok kansere neden olan tip 16 ve tip 18 bulunuyor. Bugün bilinen 15 yüksek riskli HPV tipi var. Türkiye’de kadınlarda yılda ortalama 40 bin, erkeklerde de 40 bin olmak üzere yaklaşık 80 bin siğil vakası görülüyor. 4’lü aşı, 2’liye göre siğillere karşı daha fazla koruma sağlıyor. 9’lu aşı ise 15 yüksek riskli HPV tipinin yüzde 90’ından sorumlu 7’sine ve siğillere neden olan 2 tipe karşı tam koruma sağlıyor. HPV’nin hem kadın hem erkek için sorun olduğunu, kaynağın erkek olduğunu bildiğimiz için her iki cinsiyetin de aşılanması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Köse, HPV aşılarında hatırlatma dozuna gerek olmadığını, koruyuculuğun devam ettiğini belirtti. “Aşı yapılan bölgede kızarıklık, hafif ateş görülebilir. HPV aşılarına özgü olarak baş dönmesi ve göz kararması yaşanabilir, bunun için 15 dakikalık dinlenme yeterlidir. Alerji durumu varsa uygulanmaz. Kişinin kanseri varsa bu aşının faydası yoktur çünkü aşı tedavi edici değil, koruyucudur.” açıklamasını yaptı.
Son olarak, Türkiye’nin çocukluk çağı aşılarında yüzde 98 gibi yüksek bir oranla önde gelen ülkelerden biri olduğunu belirten Köse, aşı karşıtlığının bilimsel bir temeli olmadığını söyledi.
