İkinci Dünya Savaşı’nın son yılında yaşanan ve Türk tarihinde derin bir yara olarak anılan Boraltan Köprüsü Katliamı’nın üzerinden 79 yıl geçti. 6 Ağustos 1945’te dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün onayıyla, Türkiye’ye sığınan 195 Azerbaycan Türkü Sovyetler Birliği’ne iade edildi. Kars’taki Boraltan Köprüsü’nü geçer geçmez Sovyet askerlerince kurşuna dizilen soydaşlar arasında savaşla ilgisi olmayan iki öğrenci de bulunuyordu.
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mesut Karakulak, savaş hukukuna göre iadenin zorunlu olmadığını, ancak dönemin siyasi şartlarının bu kararda etkili olduğunu belirtti. TBMM tutanaklarına göre facia, ilk kez 1951’de Demokrat Parti Tekirdağ Milletvekili Şevket Mocan’ın soru önergesiyle resmen kayıtlara geçti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Boraltan Köprüsü faciasını “Bu millete bir daha böyle bir utanç yaşatmayacağız” sözleriyle anıyor ve o dönemde yaşanan dramı Azerbaycanlıların ağıtlarıyla dile getiriyor. Katliam, Türk-Sovyet ilişkilerinde ve Türkiye’nin diplomasi tarihinde unutulmaz bir trajedi olarak yerini koruyor.
