Tarihi ve kültürel değerleriyle ön plana çıkan Harran ilçesinin simgesi konik kubbeli evler, yerli ve yabancı ziyaretçilerin ilgisini çekmeye devam ediyor. Yaklaşık 5 metre yüksekliğe ulaşan bu yapılar, kireç taşından harç kullanılmadan inşa ediliyor. Dış kısımları balçıkla kaplanan evlerin iç duvarları ise yumurta akı, saman, toprak ve gül yağı karışımıyla sıvanıyor.
Sıcaklığın 50 dereceye kadar yükseldiği bölgede serin mekânların değeri artarken, yaz aylarında Harran’ı gezen turistler konik kubbeli evlerin içiyle dışarı arasındaki sıcaklık farkını görünce şaşkınlık yaşıyor.
Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ve Harran Ören Yeri Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Önal, ilçedeki en serin noktaların bu yapılar olduğunu belirtti. Önal, Harran’da Arap kökenli vatandaşların yaşadığını ve ilçenin adının Arapçada sıcak anlamına gelen “har” kelimesinden türediğine dair rivayet bulunduğunu hatırlattı.
Evlerin içiyle dış ortam arasında yaklaşık 15 derecelik fark olduğuna dikkat çeken Önal, şu bilgileri paylaştı:
“Harran’da yaz aylarında sıcaklık 50 dereceye yaklaşabiliyor. Bu sıcaklığı serinliğe çevirmek için yaklaşık 250 yıldır konik kubbeli evler tercih ediliyor. Yüksek tavanlı bu evlerde sıcak hava yükseliyor ve alt kısımlar serin kalıyor. Şu an içerisi 25-30 derece civarında, dışarısı ise yaklaşık 15 derece daha sıcak. Bugün bölgede 127 konik kubbeli ev tescilli durumda.”
Kayseri’den ailesiyle Harran’a gelen İbrahim Çelik, dışarıdaki bunaltıcı sıcaklıktan sonra evlerin içindeki serinliğe hayran kaldığını dile getirdi. Çelik, “Kayseri’nin serin havasına alışığız, burası bize çok sıcak geldi. Arabada termometre 48 dereceyi gösteriyordu ama evin içine girdiğimizde inanılmaz bir serinlikle karşılaştık. Sanki Erciyes’e çıkmış gibiyiz, içerisi gerçekten ferahlatıcı.” ifadelerini kullandı.
Kastamonu’dan gelen Mahya Sönmez ise Harran’a hayran kaldığını belirterek, ilçedeki en serin yerin bu tarihi konik kubbeli evler olduğunu söyledi.
