Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, C.Ş, 2010 yılında konut finansman kredisinden kaynaklanan uyuşmazlık nedeniyle özel bir banka aleyhine 48 bin 854 lira üzerinden icra takibi başlattı. Bankanın itirazı üzerine icra müdürlüğünce takip durdurulunca C.Ş, itirazın iptali davası açtı. Yargılama sonunda borçlu bankanın itirazının iptali ile yıllık yüzde 9 temerrüt faizi ve asıl alacak tutarının yüzde 20’si olan 9 bin 770 liranın C.Ş’ye ödenmesine hükmedildi. Kararın kesinleşmesinin ardından 2020’de C.Ş’ye 119 bin 114 lira ödendi.
Ancak geçen sürede alacağının enflasyon karşısında değer kaybına uğradığını ileri süren C.Ş, yeniden dava açtı fakat değer kaybı davası reddedildi. Bunun üzerine C.Ş, hak ihlali iddiasıyla Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.
Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkı ile bağlantılı olarak 40. maddede düzenlenen etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine karar verdi. İhlalin yapısal bir sorundan kaynaklandığını tespit eden AYM, "pilot karar" usulünün uygulanmasına, sorunun çözümü için TBMM’ye bildirimde bulunulmasına ve benzer başvuruların 6 ay süreyle ertelenmesine hükmetti.
Kararın gerekçesinde, alacaklının geç tahsilat yapması durumunda enflasyon karşısında oluşan değer kaybının giderilemediği, bunun da alacağın gerçek değeriyle tahsil edilmesini engellediği belirtildi. Alacakların enflasyon etkisine karşı korunması için oluşturulan hukuk yolunun kanuni faiz olduğu hatırlatılarak, "kanuni faiz oranının yüzde 24'ü aşamayacağı" yönünde yasal düzenleme bulunduğu ifade edildi.
AYM kararında, "enflasyon karşısında alacakların değer kaybının önlenmesi kapasitesinin bulunmadığı" değerlendirmesi yapılarak, "3095 sayılı kanunda belirlenen faiz oranlarının enflasyon oranlarının altında kaldığı görülmüştür. Bu nedenle başvurucunun borçlunun borcunu zamanında ödememesinden kaynaklı olarak geç kavuştuğu alacağının enflasyon karşısında değer kaybına uğradığı açıktır." tespitine yer verildi.
Mevcut yasal düzenlemeler uyarınca başvurucunun zararının karşılanmasının mümkün olmadığına dikkat çekilen kararda, "Sonuç olarak hukuk sisteminde başvurucunun alacağının enflasyon karşısında uğradığı değer kaybının tazmin edilmesini sağlayacak etkili bir hukuk yolunun bulunmadığı kanaatine varılmıştır. Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle mülkiyet hakkı ile bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine ve pilot karar usulünün uygulanmasına karar vermiştir." ifadeleri kullanıldı.
